آیا با سونوگرافی می‌توان سرطان معده یا روده را تشخیص داد؟

این روش تصویربرداری می‌تواند وجود توده یا ضخیم شدن غیرعادی دیواره معده را نشان دهد. با این حال معده اندامی پر از هواست و همین موضوع کیفیت تصاویر را کاهش می‌دهد. به همین دلیل برای تشخیص دقیق سرطان معده بیشتر از آندوسکوپی یا سونوگرافی اندوسکوپیک (EUS) استفاده می‌شود. در مورد روده نیز مشکل مشابهی وجود دارد. گاز و حرکات طبیعی روده باعث می‌شود تصاویر وضوح کافی نداشته باشند. این روش تصویربرداری می‌تواند توده‌های بزرگ، انسداد یا التهاب روده را مشخص کند اما برای تشخیص قطعی سرطان روش‌هایی مثل کولونوسکوپی، سی‌تی اسکن یا MRI ارجح هستند.
برای تشخیص قطعی این بیماری پزشکان از آندوسکوپی، کولونوسکوپی و نمونه‌برداری بافت استفاده می‌کنند. در کنار این‌ها سی‌تی اسکن و MRI می‌توانند میزان گسترش بیماری را نشان دهند و در برنامه‌ریزی درمان مؤثر باشند.
به طور کلی این روش می‌تواند نشانه‌هایی از این بیماری را آشکار کند اما به‌تنهایی برای تشخیص کافی نیست. این روش بیشتر به‌عنوان بررسی اولیه یا در مواقع اورژانسی به کار می‌رود. اگر قصد انجام سونوگرافی در شهرری را دارید می‌توانید به مرکز تصویربرداری مروارید مراجعه کنید و از خدمات حرفه‌ای این مرکز بهره‌مند شوید.

تشخیص قطعی این عارضه معمولاً نیاز به روش‌هایی دارد که از نظر دقت بالاتر هستند. هر کدام از این روش‌ها مزایا و کاربرد خاص خود را دارند و پزشک بر اساس شرایط بیمار، علائم و نتایج اولیه بهترین گزینه را انتخاب می‌کند.

آندوسکوپی و کولونوسکوپی

در آندوسکوپی لوله باریک و انعطاف‌پذیری وارد معده می‌شود و امکان مشاهده مستقیم دیواره معده و گرفتن نمونه (بیوپسی) را فراهم می‌کند.
در کولونوسکوپی نیز روده بزرگ و رکتوم بررسی می‌شوند. این روش دقیق‌ترین راه برای شناسایی ضایعات پیش‌سرطانی یا تومورها است.

سی‌تی اسکن (CT Scan)

با استفاده از اشعه ایکس و پردازش کامپیوتری تصاویر مقطعی از شکم و لگن تهیه می‌شود.
برای بررسی اندازه تومور، گسترش به اندام‌های اطراف و تشخیص انسداد روده کاربرد دارد.
سی‌تی کولونوگرافی هم نوعی خاص از CT است که بدون نیاز به کولونوسکوپی سنتی نمای دقیقی از روده بزرگ ارائه می‌دهد.

ام‌آر‌آی (MRI)

از میدان مغناطیسی برای ایجاد تصاویر با جزئیات بالا استفاده می‌کند.
برای بررسی دقیق بافت نرم، انتشار تومور به لایه‌های مختلف دیواره روده و تشخیص مراحل پیشرفته بیماری کاربرد دارد.
در سرطان رکتوم MRI نقش کلیدی در برنامه‌ریزی درمان دارد.

سونوگرافی اندوسکوپیک (Endoscopic Ultrasound - EUS)

ترکیبی از آندوسکوپی و سونوگرافی است. پروب از طریق آندوسکوپ وارد دستگاه گوارش می‌شود و تصاویر بسیار دقیق‌تری نسبت به سونوگرافی شکمی ارائه می‌دهد.
برای تشخیص عمق نفوذ سرطان معده و بررسی غدد لنفاوی اطراف اهمیت بالایی دارد.

PET اسکن (Positron Emission Tomography)

روشی پیشرفته است که با تزریق مواد رادیواکتیو فعالیت سلول‌ها را نشان می‌دهد.
در تشخیص متاستاز (گسترش بیماری به سایر نقاط بدن) بسیار کاربردی است.

آزمایش‌های ترکیبی

در بسیاری از موارد پزشک برای دقت بیشتر از ترکیب چند روش استفاده می‌کند. به‌طور مثال آندوسکوپی + CT یا MRI + PET می‌تواند هم تصویر دقیق ضایعه و هم وضعیت انتشار آن را مشخص کند.

تشخیص زودهنگام این بیماری تا حد زیادی به توجه بیمار به علائم اولیه بستگی دارد. بسیاری از این علائم ممکن است در نگاه اول ساده به نظر برسند یا به مشکلات گوارشی معمول نسبت داده شوند اما ادامه‌دار بودن یا شدت گرفتن آن‌ها می‌تواند نشانه‌ای هشداردهنده باشد.

درد یا ناراحتی مداوم در شکم

احساس فشار، سنگینی یا درد مکرر در ناحیه معده و شکم
دردهایی که با مصرف داروهای ساده برطرف نمی‌شوند

تغییر در عادات دفع

اسهال یا یبوست طولانی‌مدت
تغییر ناگهانی در شکل یا رنگ مدفوع
باریک شدن غیرعادی مدفوع

خونریزی گوارشی

وجود خون در مدفوع (رنگ تیره یا سیاه شدن مدفوع)
استفراغ خونی یا تیره‌رنگ

کاهش وزن ناخواسته

کاهش وزن سریع بدون تغییر در رژیم غذایی یا ورزش
از دست دادن اشتها و احساس سیری زودرس

کم‌خونی و ضعف

احساس خستگی مداوم
رنگ‌پریدگی پوست و مخاط‌ها
سرگیجه به‌ویژه هنگام فعالیت

نفخ و ورم مکرر شکم

احساس پر بودن شکم حتی پس از خوردن غذای کم
نفخ مداوم که به درمان‌های معمول پاسخ نمی‌دهد

تهوع و استفراغ مکرر

حالت تهوع بدون دلیل مشخص
استفراغ‌های مداوم به‌خصوص همراه با خون یا ماده تیره‌رنگ

نکته مهم: وجود یکی از این علائم به‌تنهایی الزاماً به معنای ابتلا به این بیماری نیست اما در صورت ادامه‌دار بودن یا شدت گرفتن باید سریعاً به پزشک مراجعه و بررسی‌های دقیق‌تر مانند آندوسکوپی یا تصویربرداری انجام شود.

این روش به‌طور مستقیم قادر به جلوگیری از بروز این بیماری نیست اما می‌تواند در شناسایی زودهنگام مشکلات و بیماری‌های زمینه‌ای که احتمال ابتلا به این عارضه را افزایش می‌دهند نقش مهمی داشته باشد.

شناسایی تغییرات غیرطبیعی زودهنگام

سونوگرافی شکمی می‌تواند وجود توده‌های غیرمعمول یا بزرگ شدن غدد لنفاوی را در مراحل اولیه آشکار کند.
هرچند این یافته‌ها الزاماً به معنای سرطان نیستند اما می‌توانند هشداردهنده باشند و بیمار را برای بررسی دقیق‌تر هدایت کنند.

کمک به پیگیری بیماری‌های زمینه‌ای

افرادی که سابقه بیماری‌های التهابی روده (مثل کولیت اولسراتیو یا کرون) دارند بیشتر در معرض این بیماری هستند.
این روش تصویربرداری می‌تواند برای بررسی وضعیت روده و پیگیری تغییرات ناشی از این بیماری‌ها به‌کار رود.

ابزار کمکی در غربالگری اولیه

در مراکزی که دسترسی به آندوسکوپی و کولونوسکوپی محدود است این روش می‌تواند به‌عنوان یک روش غربالگری اولیه به کار رود.
هرچند دقت آن در مقایسه با روش‌های تخصصی پایین‌تر است اما می‌تواند مشکلات مشکوک را مشخص کند و مسیر بررسی‌های بعدی را هموار کند.

ارزیابی پس از درمان یا جراحی

بعد از درمان بیماری گاهی برای بررسی عود بیماری یا ارزیابی وضعیت شکم به کار می‌رود.
این نقش در پیشگیری از بازگشت بیماری اهمیت دارد.

مزایای پیشگیرانه غیرمستقیم

چون این روش تصویربرداری روشی ساده، بدون اشعه و نسبتاً ارزان است بسیاری از افراد راحت‌تر به آن تن می‌دهند.
این موضوع باعث می‌شود برخی بیماری‌ها در مراحل زودتر شناسایی شوند و از پیشرفت به مراحل پیشرفته جلوگیری شود.

سونوگرافی می‌تواند در بررسی اولیه دستگاه گوارش مفید باشد اما برای تشخیص قطعی کافی نیست. این روش بیشتر توده‌های بزرگ یا مشکلات کلی مانند انسداد را نشان می‌دهد. برای تشخیص دقیق و مرحله‌بندی بیماری روش‌هایی مثل آندوسکوپی، کولونوسکوپی، سی‌تی اسکن و MRI ضروری هستند. توجه به علائم هشداردهنده مانند درد مداوم شکم، خون در مدفوع، کاهش وزن بی‌دلیل و ضعف ناشی از کم‌خونی اهمیت زیادی دارد. در نهایت این روش نقش مکمل دارد و تشخیص قطعی تنها با روش‌های دقیق‌تر امکان‌پذیر است.
در مرکز رادیولوژی و سونوگرافی مروارید ری هدف ما این است که بیماران با آرامش خاطر و اطمینان مسیر تشخیص و پیگیری بیماری‌های خود را طی کنند. سونوگرافی به‌عنوان یک روش ایمن، سریع و بدون اشعه می‌تواند در بررسی‌های اولیه نقش مهمی داشته باشد و در بسیاری از موارد مسیر تشخیص دقیق‌تر را هموار کند. تیم تخصصی ما در مروارید با بهره‌گیری از تجهیزات مدرن و پزشکان باتجربه آماده است تا بهترین خدمات تصویربرداری را برای تشخیص به‌موقع و کمک به انتخاب بهترین مسیر درمانی ارائه دهد. لذا اگر قصد رزرو نوبت را دارید می‌توانید ازطریق دکمه دریافت نوبت یا شماره تماس 02156804080 اقدام نمایید.


منابع
healthline.com
vinmec.com